
Διαρκή βελτίωση του θεσμικού πλαισίου των επενδύσεων, με γνώμονα τη δημιουργία του κατάλληλου θεσμικού περιβάλλοντος συστήνει ο Στέφανος Ησαΐας, Διευθύνων Σύμβουλος, Invest in Greece, αναφέροντας ωστόσο ότι πρέπει να αποφασίσουμε αν θέλουμε επενδύσεις στην Ελλάδα κάτι που οι ανταγωνιστές μας έχουν αποφασίσει και διεκδικούν επιθετικά.
CFO Agenda: Μέχρι σήμερα στη χώρα μας έχουν λάβει χώρα ριζικές αλλαγές. Κατέστη η Ελλάδα ελκυστικός επενδυτικός προορισμός γιατί μέχρι σήμερα μόνο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ακούγεται ότι οι επενδυτές βρίσκονται προ των πυλών. Γιατί παρά ταύτα παραμένουν από έξω;
Στέφανος Ησαΐας: Κατ αρχήν, όπως αναφέρετε και εσείς, οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί στην Ελλάδα σε νομοθετικό επίπεδο είναι όντως ριζικές. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να αναφερθώ συνοπτικά στις αλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί τόσο σε διαρθρωτικό όσο και νομοθετικό επίπεδο, προκειμένου το επενδυτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας να καταστεί πιο φιλικό στις επενδύσεις. Απλοποιήθηκε η διαδικασία ίδρυσης νέων επιχειρήσεων, βελτιώνεται ο Νόμος Fast Track με στόχο την επιτάχυνση της διαδικασίας αδειοδότησης για τις στρατηγικές επενδύσεις, αλλάζει ο Επενδυτικός Νόμος εισάγοντας καινοτομίες με στόχο την ενίσχυση της ανάπτυξης, έγινε άρση του καμποτάζ στις θαλάσσιες κρουαζιέρες.
Επίσης, στον τομέα του Τουρισμού και του real estate, υπήρξαν νομοθετικές ρυθμίσεις για τα ολοκληρωμένα τουριστικά θέρετρα και τα οικιστικά θέρετρα καθώς και για την απόκτηση ακινήτων σε μεθοριακές περιοχές, ενώ στον τομέα της Ενέργειας είχαμε το νέο πλαίσιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης. Παράλληλα, απλοποιήθηκαν δια Νόμου οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, η απελευθέρωση των οδικών εμπορευματικών μεταφορών, η απελευθέρωση επαγγελμάτων και η αδειοδότηση της μεταποίησης, και τέλος συντελέστηκαν σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας.
Οι παρεμβάσεις αυτές συνέβαλαν σημαντικά στην αναστροφή του επενδυτικού κλίματος, η οποία έχει καταγραφεί σε συγκεκριμένες επενδυτικές κινήσεις που πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο διάστημα. Μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι όπως η Hewlett-Packard με τη συμφωνία της με τη Cosco, η Unilever και η Henkel με ανακοινώσεις για νέες γραμμές παραγωγής εδώ, που θα εξασφαλίσουν και θα προσθέσουν θέσεις εργασίας, η Philip Morris, και, μόλις στα μέσα Ιανουαρίου, η P&G με τα εγκαίνια ενός νέου κέντρου έρευνας και τεχνολογίας, έμπρακτα εκδηλώνουν την εμπιστοσύνη τους στην Ελλάδα, επεκτείνοντας τις δραστηριότητές τους στη χώρα μας.
Παράλληλα, έχουμε ήδη στρατηγικές επενδύσεις συνολικού ύψους 7 δις ευρώ, καθώς και σημαντικούς επενδυτές, όπως ενδεικτικά, την Καναδική Eldorado Gold, τις Αμερικάνικες Watson Pharmaceuticals, Diamond Resorts International και Paine & Partners, τις Κινεζικές FOSUN και Sinovel, τη Βρετανική Loyalward Ltd.Βλέπουμε, λοιπόν, ότι οι επενδυτές έχουν αρχίσει σιγά σιγά να έρχονται στην Ελλάδα, και αυτό δεν είναι ένα επικοινωνιακό τέχνασμα. Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι αυτές οι επενδυτικές κινήσεις δίνουν τα πρώτα αισιόδοξα μηνύματα μετά από καιρό. Το κλίμα που γίνεται πιο θετικό καταγράφεται άλλωστε και στις συναντήσεις μας με πιθανούς επενδυτές, που πληθαίνουν το τελευταίο διάστημα.
Αυτό όμως επ ουδενί δεν μας εφησυχάζει. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ακόμη ο δρόμος είναι μακρύς. Όπως, επίσης, γνωρίζουμε πολύ καλά και το γεγονός ότι οι επενδυτές έρχονται αντιμέτωποι με σωρεία αντικινήτρων από την στιγμή που θα αποφασίσουν να έλθουν να επενδύσουν στην Ελλάδα. Έχοντας καταγράψει αυτά τα αντικίνητρα, καταλήγουμε ότι ανάμεσα σε αυτά συγκαταλέγονται η γραφειοκρατία, το συνεχώς εναλλασσόμενο φορολογικό σύστημα, η πολυπλοκότητα και συχνή μεταβολή του νομοθετικού πλαισίου, καθώς και η απουσία επενδυτικής κουλτούρας.
Όλα αυτά συνθέτουν ένα πλαίσιο αβεβαιότητας για τον επενδυτή, το οποίο αποτελεί και τον μεγαλύτερο φόβο του. Η αβεβαιότητα είναι ο μεγαλύτερος εχθρός των επενδύσεων. Και αν την πολιτική και την νομισματική αβεβαιότητα τις έχουμε αφήσει πια πίσω μας, η αβεβαιότητα που βιώνουν οι επενδυτές αφής στιγμής αποφασίσουν να έλθουν στην Ελλάδα, ως προς το πώς θα τους υποδεχτούμε, παραμένει. Είναι όμως στο χέρι μας. Τα επενδυτικά κεφάλαια κινούνται ελεύθερα διεθνώς και επιλέγουν να εισρεύσουν στα πλέον φιλικά προς το επιχειρείν κράτη. Ο ανταγωνισμός μας έχει από καιρό συναινέσει στο ότι τα χρειάζεται και τα διεκδικεί επιθετικά. Είναι στο χέρι μας να κάνουμε το ίδιο.
Το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων προχωρά με μεγάλη καθυστέρηση. Πόσο σημαντικό ρόλο θα παίξει στην προσέλκυση επενδύσεων;
Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της Ελλάδας αποτελεί το μεγαλύτερο ίσως στον κόσμο και συμβάλλει σημαντικά στην προσέλκυση άμεσων επενδύσεων στις υποδομές, την ενέργεια, τα ακίνητα και σε άλλους τομείς αιχμής της χώρας. Η χώρα μας διαθέτει συγκεκριμένα πλεονεκτήματα τα οποία θα βελτιώσουν περαιτέρω τις αποδόσεις επενδύσεων σε υποδομές και σε έργα αξιοποίησης γης. Η στρατηγική γεωπολιτική θέση της Ελλάδας ως σταυροδρόμι τριών ηπείρων, το κατηρτισμένο στελεχιακό δυναμικό που διαθέτει, καθώς και το γεγονός ότι βρίσκεται ανάμεσα στους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως είναι στοιχεία που μπορούν να εντείνουν το βαθμό απόδοσης των επενδύσεων.
Πρόκειται για επενδυτικές ευκαιρίες, οι οποίες θα έχουν μακροπρόθεσμες αποδόσεις για αρκετό καιρό μετά την οικονομική κρίση. Σχετικά με τις καθυστερήσεις που αναφέρετε, θα ήθελα να τονίσω ότι το επενδυτικό κλίμα μέχρι το περασμένο φθινόπωρο ήταν ιδιαίτερα αρνητικό, αν λάβει κανείς υπόψη την έλλειψη πολιτικής και νομισματικής σταθερότητας μέχρι την αποκατάστασή τους μέσω της δημιουργίας της κυβέρνησης συνεργασίας και την οριστική εξάλειψη της πιθανότητας εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη.
Η αξιοπιστία της Ελλάδας είχε δεχτεί σοβαρό πλήγμα, που φυσικά λειτουργούσε ανασταλτικά στην προσέλκυση επενδύσεων. Η αναστροφή του επενδυτικού κλίματος άρχισε να διαφαίνεται μετά την απόφαση του Eurogroup με την οποία εξασφαλίσαμε την παραμονή μας στο Ευρώ, και επίσης αρχίσαμε να ανακτούμε την αξιοπιστία μας. Αυτό που καλούμαστε να κάνουμε τώρα είναι να αξιοποιήσουμε το βελτιωμένο κλίμα και να επιταχύνουμε την προσέλκυση επενδύσεων και μέσω του προγράμματος αποκρατικοποίησης. Αναπόδραστα, η επιτυχία του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων θα δώσει πολύ μεγάλη ώθηση στις υπόλοιπες, ιδιωτικές επενδύσεις και θα αποτελέσει το μεγαλύτερο σήμα προσέλκυσης διεθνών επενδυτών.
Σήμερα σε τι στάδιο βρισκόμαστε, με το δεδομένο επίσης ότι το Invest in Greece προωθεί επενδυτικό χαρτοφυλάκιο 300 επιχειρηματικών σχεδίων στη διεθνή επενδυτική κοινότητα χρηματοοικονομικών επενδυτών;
Το χαρτοφυλάκιο επενδυτικών έργων που διατηρούμε στο Invest in Greece, εκτός από έργα που εντάσσονται στο πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων, διαθέτει τριακόσια και πλέον ώριμα ιδιωτικά επενδυτικά έργα που συνεχώς εμπλουτίζουμε με έργα από όλη την Ελλάδα, σε όλους τους κλάδους αιχμής, κατηγοριοποιημένα ανά τομέα, Περιφέρεια, τύπο και μέγεθος. Το χαρτοφυλάκιο αυτό αποτελεί για εμάς ένα σημαντικό εργαλείο για την προώθηση επενδυτικών ευκαιριών στην Ελλάδα, το οποίο και αξιοποιούμε στο πλαίσιο των δράσεων που πραγματοποιεί ο Οργανισμός τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Τα δείγματα που αποκομίζουμε από τα αιτήματα υποψήφιων επενδυτών για ενδελεχή ενημέρωση σχετικά με συγκεκριμένα επενδυτικά έργα αλλά και από τις συναντήσεις που πραγματοποιούμε με επενδυτές, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον σε όλους τους τομείς όπου η Ελλάδα παρουσιάζει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, όπως είναι ο τουρισμός, η ενέργεια, το περιβάλλον, οι επιστήμες υγείας, τα τρόφιμα και ποτά, ο ορυκτός πλούτος, τα logistics και η τεχνολογία πληροφορικής και επικοινωνιών. Η Ελλάδα διαθέτει μία τεράστια επενδυτική δυναμική που καλείται τώρα να απελευθερώσει. Και για εμάς στο Invest in Greece αυτό αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα.